SRC BELGESİ NEDİR?
SRC belgesi, yük ve yolcu taşımacılığı yapmak isteyen tüm ticari araç sürücülerinin almakla yükümlü oldukları bir belgedir. Bir başka açıklamayla karayolu taşımacılığı yapacak olan tüm sürücüler mesleki yeterlilik belgesi olarak da bilinen SRC belgesini almak zorundadır.
Bu belgeyi kamyonet, kamyon, panelvan, minibüs, otobüs, çekici gibi ticari araç kullanan şoförler alır.
Karayolu taşıma kanununa göre eşya, yolcu gibi şeyleri taşıyan bir diğer deyişle ticari olan taşıtı sevk ve idare eden kişide bulunması gereken belgelerin neler olduğunu sıralarsak; bu belgelerden ilki sürücü belgesi (ehliyet), ikincisi mesleki yeterlilik belgesi yani SRC belgesi, üçüncüsü ise psikoteknik raporudur.
Örnek vermek gerekirse ülkemizde bu belgenin adı SRC belgesi iken, Amerika’da aynı işlevi CDL belgesi görür. Farklı isimlere sahip olsalar da, ticari taşımacılık yapan her birey bu belgeyi almakla yükümlüdür.
Src belgesi için T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yapılan sınava girilmelidir.
SRC BELGESİ ÇEŞİTLERİ VE KULLANIM ALANLARI
SCR1, SRC2, SRC3, SRC4 ve SRC5 olmak üzere 5 farklı SRC belgesi bulunmaktadır. Yapılan işin niteliğine göre hepsinin ihtiyaç alanları ve veriliş sebepleri farklıdır.
SRC1 BELGESİ NEDİR, NE İŞE YARAR?
SRC1 belgesi uluslararası taşımacılık yapan olan sürücülerin almakla yükümlü olduğu mesleki yeterlilik belgesidir.
SRC2 BELGESİ NEDİR, NE İŞE YARAR?
SRC2 belgesi ise yurt içinde yolcu taşımacılığı yapacak vatandaşların almak zorunda olduğu belgedir. Şunu da belirtmek gerekirse; SRC1 belgesi alan kişiler aynı zamanda SRC2 belgesi de almış sayılırlar. Bunun dışında yeniden başvuruda bulunarak SRC2 belgesi almalarına gerek bulunmamaktadır.
SRC3 BELGESİ NEDİR, NE İŞE YARAR?
Uluslararası eşya, kargo taşımak isteyen kişilerin almakla yükümlü oldukları belge ise SRC3 belgesidir.
SRC4 BELGESİ NEDİR, NE İŞE YARAR?
Şayet eşya ve kargo taşımacılığı yurt içinde yapılacaksa SRC4 belgesi sahibi olunmalıdır. SRC1 ve SRC2 belgelerinde geçerli olan durum SRC3 ve SRC4 belgeleri için de geçerlidir. Yani SRC3 belgesi almış ticari araç sürücüleri SRC4 belgesi almış sayılmaktadırlar. Harici olarak tekrardan SRC4 belgesi almak için başvuruda bulunmalarına gerek yoktur.
SRC5 BELGESİ NEDİR, NE İŞE YARAR?
Bunların haricinde son olarak ise SRC5 belgesi bulunmaktadır. SRC5 belgesi tehlikeli madde taşıyan araç sürücüleri tarafından alınır. Her türlü tehlikeli madde taşıyan araçları kullanacak kişiler SRC5 belgesi almakla yükümlüdür.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu gereğince hazırlanan “Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği” yürürlüğe girdiğinden “Araç sahibi olsun veya olmasın, ticari taşıt kullanma belgesi sahibi olan bütün şoförlerin SRC belgesi alma zorunluluğu vardır.
SRC belgesi olarak nitelendirilen yeni ticari araç sürücü belgesi olmayan ticari araç sürücülerinin araçlarını kullanamayacakları Ulaştırma Bakanlığı tarafından açıkça belirtilmiştir
SRC BELGESİ NASIL ALINIR?
Bir önceki yazımızda “SRC Belgesi Nedir?” detaylı olarak anlatmış ve çeşitleri hakkında bilgiler sunmuştuk. SRC belgesi alabilmek için öncelikle muafiyetli ya da kurslu olma durumunuza bakılır ve başvurunuz sırasında buna göre işlemleriniz gerçekleştirilir.
Şayet 25 Şubat 2003 tarihinden önce ehliyet almış iseniz TC. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yapılan sınava ve herhangi bir kursa girmeye gerek kalmadan SRC belgesi alabilmeniz mümkün. Fakat bu tarihten sonra Ulaştırma Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurumlardan herhangi birisine başvuru yapıp, yeterli eğitimi alan ve başvuru şartlarını karşılayan kişiler daha sonra Ulaştırma Bakanlığı’nca yapılan SRC belgesi sınavı üzerinden 100 üzerinden 60 puan almaları gerek. Bunu alan kişiler SRC belgesi almaya hak kazanırlar.
Ulaştırma Bakanlığı sınavları 3’er aylık dönemlerde yapılmaktadır ve bir sınavdan sadece bir tane SRC belgesi alınabilir.
25 Şubat 2003 tarihinden önce B sınıfı ehliyet almış olanlar SRC2 ve SRC4, C-D sınıfı ehliyet almış olanlar SRC2, SRC3,SRC4 ve SRC5 belgelerine sınavsız başvuru yapabilirler.
Bu tarihten önce E sınıfı ehliyete sahip olanlar ise tüm SRC belgelerinden istediklerini alabilmektedirler. 25 Şubat 2003 tarihinden önce B sınıfı ehliyet sahibi olanlar sınavsız SRC belgeleri almaları için yine bu tarihe kadar en az 90 günlük sigorta ve bağ-kur primlerinin ödenmiş olması gerekmektedir.
Unutulmaması gereken bir diğer önemli nokta ise 65 yaşını doldurmuş insanların SRC belgesi almak için başvuruda bulunamıyor olmaları. Bu kişiler herhangi bir ticari taşıma yapamazlar bu sebepten dolayı da başvuruları engellenmiştir.
SRC BELGESİ ALMAK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NELERDİR?
SRC1 Uluslararası yolcu taşımacılığı için gerekli olan belge türüdür. SRC1 belgesi alanlar SRC2 belgesini almış sayılırlar.
Yolcu taşımacılığında çalışacak olan sürücülerin, 26 yaşından gün almış olmaları ve 63 yaşından gün almamış olmaları gerekmektedir.
Uluslar arası taşımalarda istihdam edilecek sürücülerin, uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü olmamaları şartı vardır.
SRC1 belgesi sahipleri Yurtiçi ve Yurtdışında sürücü belgesinin yettiği tüm yolcu taşıma araçlarını kullanabilirler.
SRC2 Yurtiçi yolcu taşımacılığı için gerekli olan belge türüdür.
Yolcu taşımacılığında çalışacak sürücülerin 63 yaşından gün almamış olmaları,
Kullanacakları ticari aracın niteliğine göre sürücü belgesine sahip olmaları gerekmektedir.
SRC2 belgesi sahipleri yurtiçinde sürücü belgesinin yettiği tüm yolcu taşıma araçlarını kullanabilirler
SRC3 Uluslar arası Yük/Eşya ve Kargo taşımacılığı için gerekli belge türüdür.
- Yük/Eşya ve kargo taşımacılığında çalışacak sürücülerin 63 yaşından gün almamış olmaları,
- Uluslar arası taşımalarda istihdam edilecek sürücülerin, uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü olmaları şartı vardır.
SRC3 Belgesi sahipleri yurtiçi ve yurtdışında sürücü belgesinin yettiği tüm yük, eşya ve kargo taşıma araçlarını kullanabilirler.
SRC4 Yurtiçi yük, eşya ve kargo taşımacılığı için gerekli belge türüdür.
Yük/Eşya ve kargo taşımacılığında çalışacak sürücülerin 63 yaşından gün almamış olmaları,
Kullanacakları ticari aracın niteliğine göre sürücü belgesine sahip olmaları gerekmektedir.
SRC4 belgesi sahipleri yurtiçinde sürücü belgesinin yettiği tüm yük ve kargo taşıma araçlarını kullanabilirler.
Ehliyet Sınıfı “B” olanlardan SRC Belgesi Almak için İstenen Evraklar Nelerdir?
2 Adet Fotoğraf
Ehliyet Fotokopisi ( 25.02.2003 tarihinden önce alınmış olması gerekmektedir.)
TC Kimlik No işlenmiş Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
SSK, Bağkur yada Emekli Sandığı Hizmet Dökümü ( 25.02.2003 tarihinden önce 90 gün prim ödenmiş olmalıdır.)
Ehliyet Sınıfı “C-D-E” olanlardan SRC Belgesi Almak İçin İstenilen Evraklar Nelerdir?
2 Adet Fotoğraf
Ehliyet Fotokopisi (25.02.2003 tarihinden önce alınmış olması gerekmektedir.)
TC Kimlik No işlenmiş nüfus cüzdanı fotokopisi
SRC Muafiyet Kapsamına Girmeyen Sürücüler İçin Eğitim, Sınav Tarihleri ve Gerekli Evraklar Nelerdir?
SRC belgesi eğitimleri haftasonları yapılmaktadır. 4 gün süren eğitim dönemi böylelikle 2 hafta sonunda tamamlanmış olur. Eğitimin sonunda deneme sınavını da başarıyla geçenlere sertifika verilir. Bu sertifikanın geçerlilik süresi 1 senedir.